Αδράνεια σώματος και θεμελιώδης νόμος.

Ένα σώμα ηρεμεί στο έδαφος. Δένουμε το σώμα με ένα νήμα ασκώντας πάνω του μια κατακόρυφη δύναμη F, με αποτέλεσμα το σώμα να αρχίζει προς τα πάνω και στο διάγραμμα δίνεται πως μεταβάλλεται η ταχύτητά του σε συνάρτηση με το χρόνο.

Αν το μέτρο της δύναμης από 0-2s είναι F=42Ν, ζητούνται:

i)   Η μάζα του σώματος.

ii)  Πότε έχει μεγαλύτερη αδράνεια το σώμα τη στιγμή t₁=1s ή τη στιγμή t₂=3s;

iii) Να κάνετε το διάγραμμα ...

συνέχεια.

Πόση θα γίνει η απόσταση των σωμάτων;

Τα σώματα Α και Β του σχήματος έχουν ίσες μάζες m₁=m₂=2kg και ηρεμούν σε λείο οριζόντιο, δεμένα στα άκρα νήματος μήκους L=2m. Για t=0 ασκούμε στο Α σταθερή οριζόντια δύναμη μέτρου F=12Ν.

Τη χρονική στιγμή t₁=3s το νήμα που συνδέει τα δύο σώματα κόβεται ενώ η δύναμη F συνεχίζει να ασκείται στο σώμα Α.

i)   Ποια η ταχύτητα των δύο σωμάτων τη στιγμή t₁;

ii)  Πόσο απέχουν τα δύο σώματα τη .... συνέχεια.

Ελατήριο και ισορροπία.

Ένα σώμα Σ ηρεμεί δεμένο στο κάτω άκρο ενός κατακόρυφου ελατηρίου.

1)      Ποιες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος: 

i)     Το ελατήριο έχει επιμηκυνθεί. 

ii)    Το ελατήριο έχει συμπιεστεί. 

iii)  Αν το σώμα Σ είχε μεγαλύτερο βάρος, το ελατήριο θα είχε μεγαλύτερο μήκος. 

iv)  Στο ελατήριο ασκείται το βάρος του σώματος γι’ αυτό παραμορφώνεται. 

v)    Η συνισταμένη δύναμη που δέχεται το σώμα Σ είναι μηδενική. 

vi)  Η συνισταμένη δύναμη που δέχεται το ελατήριο είναι μηδενική. 

2)      Aν το ελατήριο έχει επιμηκυνθεί  κατά ...συνέχεια.

Πληροφορίες από ένα διάγραμμα θέσης ενός κινητού.

Στο διάγραμμα δίνεται η θέση ενός κινητού, που κινείται στον άξονα x. 

Ποιες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος.

i)    Την χρονική στιγμή t=2s το κινητό κινείται προς τα δεξιά.

ii)   Την χρονική στιγμή t=5s το κινητό έχει μηδενική ταχύτητα.

iii)  Η μέση ταχύτητα από 0-5s είναι ίση με 4m/s.

iv)  Η μετατόπισή του τη  συνέχεια..

Ωριαίο διαγώνισμα στην Κινηματική.

1)   Ένα σώμα κινείται ευθύγραμμα ομαλά όταν:

i)   Η θέση του παραμένει σταθερή.    

ii)  Η μετατόπισή του είναι σταθερή.

iii) Η ταχύτητά του είναι σταθερή.      

iv) Η επιτάχυνσή του είναι σταθερή.

2)  Ένα σώμα εκτελεί ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση όταν:

i)  Η θέση του παραμένει σταθερή.       

ii)  Η μετατόπισή του είναι σταθερή.

iii) Η ταχύτητά του είναι σταθερή.         

iv) Η επιτάχυνσή του είναι σταθερή.

3)   Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις των κινήσεων που περιγράφονται στα σχήματα της αριστερής στήλης, (τα σχήματα δείχνουν την κατάσταση για t₀=0) με τις εξισώσεις της δεξιάς στήλης (περισσεύουν δύο εξισώσεις).

Συνέχεια....

Πληροφορίες από το διάγραμμα της επιτάχυνσης.

Ένα κινητό ξεκινά από την ηρεμία και κινείται ευθύγραμμα, ενώ στο παρακάτω διάγραμμα δίνεται η μεταβολή της επιτάχυνσής του σε συνάρτηση με το χρόνο. 

i)   Ποια χρονική στιγμή η ταχύτητα του σώματος μηδενίζεται στιγμιαία;

ii)  Να βρεθεί η ταχύτητά και η μετατόπιση του σώματος για t=6s.

ii)  Να γίνουν τα διαγράμματα της ...

συνέχεια...

Διάγραμμα x-t και ταχύτητα κινητού.

Στο διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή της θέσης ενός κινητού που κινείται ευθύγραμμα, σε συνάρτηση με το χρόνο.

Να υπολογίσετε:

i)  Το πρόσημο της στιγμιαίας ταχύτητας του κινητού τις χρονικές στιγμές 2s και 6s.

ii)  Τη στιγμιαία ταχύτητα τις χρονικές στιγμές t₁=4s και t₂=8s.

iii) Τη μέση ταχύτητα στα χρονικά ... 

συνέχεια 

Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση.

Ένα σώμα κινείται ευθύγραμμα κατά μήκος του άξονα x και στο παρακάτω διάγραμμα δίνεται η ταχύτητά του σε συνάρτηση με το χρόνο, περνώντας για t=0, από την αρχή (x=0) του άξονα.

i) Να περιγράψετε την κίνηση του σώματος.

ii) Ποια η θέση του σώματος:

  α) τη χρονική στιγμή t₁=2s

  β) τη στιγμή t₂=6s.

iii)  Να γίνει το διάγραμμα ....

συνέχεια ....

Διάγραμμα θέσης ενός κινητού.

Ένα κινητό κινείται κατά μήκος του άξονα x ξεκινώντας για t₀=0 από την θέση x=0. Στο διάγραμμα δίνεται η ταχύτητά του σε συνάρτηση με το χρόνο.

Να κάνετε το διάγραμμα της ...

συνέχεια...

Test στην Ευθύγραμμη ομαλή κίνηση.

Δίπλα σε ένα χάρακα που είναι βαθμολογημένος σε cm, κινούνται με αντίθετη κατεύθυνση δύο μικρές σφαίρες με σταθερές ταχύτητες. Κάποια στιγμή, ας την πούμε t₀=0, φωτογραφίσαμε τις σφαίρες και πήραμε την παρακάτω εικόνα.

Ξαναπήραμε φωτογραφία μετά από 2s και η αντίστοιχη φωτογραφία είναι η εξής

Στις παραπάνω εικόνες φαίνεται η θέση x=0, ενώ η προς τα δεξιά κατεύθυνση θεωρείται θετική.

i)  Ποια η αρχική θέση της μαύρης σφαίρας και ποια η θέση της τη στιγμή t=2s;

ii)  Σχεδιάστε στο α΄ σχήμα την μετατόπιση της μαύρης σφαίρας και υπολογίστε την αλγεβρική της τιμή για το παραπάνω χρονικό διάστημα.

iii) Σχεδιάστε στο β΄ σχήμα την αντίστοιχη ....

συνέχεια...

Εξίσωση κίνησης και συνάντηση κινητών.

Δύο κινητά Κ₁ και Κ₂ τη χρονική στιγμή t₀=0 περνούν από τα σημεία Α και Β που βρίσκονται στις θέσεις x₁=0 και x₂=20m και κινούνται με σταθερές ταχύτητες υ₁= 10m/s και υ₂=6m/s, όπως στο σχήμα.

i)   Να βρείτε την εξίσωση της κίνησης κάθε κινητού.

ii)  Ποια χρονική στιγμή το ..

συνέχεια...

Γραφική παράσταση επιτάχυνσης και πληροφορίες από το διάγραμμα.

Ένα υλικό σημείο κινείται ευθύγραμμα και για t=0 έχει ταχύτητα αλγεβρικής τιμής υ₀=2m/s, ενώ η επιτάχυνσή του σε συνάρτηση με το χρόνο, δίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.

i)   Υπολογίστε το εμβαδόν του γκριζαρισμένου ορθογωνίου. Τι εκφράζει το εμβαδόν αυτό;

ii)  Ποια η τιμή της ταχύτητας τη χρονική στιγμή t₁=10s;

iii) Αν η επιτάχυνση του κινητού δεν ήταν σταθερή ....

συνέχεια...

Ευθύγραμμη ομαλή κίνηση. Δομημένη ερώτηση.

Δείτε μια προσπάθεια δημιουργίας «Ερώτησης Πλέγματος Δομημένων Πληροφοριών», όπως την προτείνει η σχολική σύμβουλος Ελένη Δανίλη.

Τέσσερα κινητά (στο σχήμα μικρές σφαίρες) κινούνται ευθύγραμμα με σταθερές ταχύτητες ξεκινώντας ταυτόχρονα από τα σημεία Α, Β, Γ και Δ, όπου με κόκκινο χρώμα έχει σημειωθεί η τροχιά κάθε σώματος. Θεωρείστε την προς τα δεξιά κατεύθυνση θετική. Σε μια στιγμή t₁ τα σώματα βρίσκονται στις θέσεις που φαίνονται στο σχήμα (οι αποστάσεις μετρούνται σε μέτρα).

Για να απαντήσετε τις παρακάτω ερωτήσεις κοιτάξτε με προσοχή την εικόνα. Κάθε ερώτηση μπορεί να έχει περισσότερες από μία απαντήσεις. Χρησιμοποιήστε το κάθε κινητό όσες φορές θέλετε. 

συνέχεια...

Ευθύγραμμη ομαλή κίνηση.

Ένα σώμα κινείται πάνω στον άξονα x προς τα αριστερά (αρνητική κατεύθυνση), με σταθερή ταχύτητα μέτρου 2 m/s και την χρονική στιγμή t₀=0 βρίσκεται σε σημείο Α δεξιά της θέσης x=0, που απέχει 8m από το 0.

i)     Ποια η αρχική θέση του κινητού;

ii)   Πόσο μετατοπίζεται το σώμα μέχρι τη χρονική στιγμή t₁=5s;

iii)  Να βρείτε την θέση του σώματος τη στιγμή t₁.

iv)  Στο παρακάτω σχήμα να σχεδιάστε τα  ... συνέχεια...

Θέση-Μετατόπιση. Φύλλο εργασίας.

Να τονίσουμε αρχικά ότι η θέση ενός υλικού σημείου ορίζεται πάντα ως προς ένα ορισμένο σύστημα αναφοράς. Για παράδειγμα για να δώσουμε την θέση μιας μπάλας Σ, την καθορίζουμε σε σχέση με κάποιο γνωστό σημείο. Στο παρακάτω σχήμα η θέση της μπάλας ως προς το μάτι Ο, ενός παρατηρητή, καθορίζεται από το διάνυσμα r.

Για να ορίσουμε δε τη θέση του, σχεδιάζουμε ένα διάνυσμα το οποίο έχει αρχή το σημείο αναφοράς (συνήθως την αρχή Ο ενός συστήματος αξόνων xy, για μια θέση πάνω στο επίπεδο xy) και τέλος τη θέση του υλικού σημείου.

Αν τώρα το σώμα μας μετακινείται και πηγαίνει από μια θέση Α σε άλλη Β, ορίζουμε την μεταβολή της θέσης του ή αλλιώς μετατόπισή του, η οποία είναι επίσης διάνυσμα με αρχή την αρχική θέση Α και τέλος την τελική θέση Β.

Συνέχεια...

Ένας απολογισμός και μια πορεία.

Κατ’ αρχήν καλή νέα σχολική χρονιά σε όλους. Να είμαστε καλά και με κέφι να παλέψουμε για μια ακόμη φορά. Και ότι πετύχουμε….

Συμπληρώνονται σχεδόν δύο χρόνια από τη στιγμή που δημιούργησα την Ιστοσελίδα «Εκπαιδευτικό Υλικό Φυσικής-Χημείας Λυκείου» και ταυτόχρονα άρχισα να γράφω κάποιες ασκήσεις στο blogspot. Δημοσίευσα κάποιο υλικό που είχα, ενώ οι Ασκήσεις απευθυνόταν στους μαθητές που αναζητούσαν κάποια βοήθεια. Έτσι ξεκίνησε η ιστορία…

Δεν πίστευα και δεν περίμενα ότι πολλοί συνάδελφοι θα ενδιαφερόντουσαν και θα παρακολουθούσαν την προσπάθεια αυτή. Πολύ δε περισσότερο, δεν περίμενα μια μεγάλη προσφορά θεμάτων προς δημοσίευση από συναδέλφους, αλλά και την ανάπτυξη ενός ζωντανού διαλόγου μεταξύ συναδέλφων, πάνω στα θέματα που έβγαιναν κάθε τόσο μέσω του Blog, κυρίως της Γ΄ Λυκείου.

Αν κάποιος παρακολουθούσε τις αναρτήσεις μετά τα Χριστούγεννα, θα διαπίστωσε ότι πάνω από το 80% αφορούσαν υλικό, προσφορά κάποιου συνάδελφου. Ο οποίος μου έστελνε την άσκηση και εγώ την δημοσίευα. Έτσι στην πράξη το υλικό δεν ήταν πλέον του Μάργαρη, αλλά μιας μεγάλης ομάδας συναδέλφων.

Ο διάλογος ήταν ανοικτός και ελεύθερα κάποιος μπορούσε να κρίνει και να σχολιάζει, ακόμη και ανώνυμα τα πράγματα, με τεχνικούς όμως τρόπους καθόλου εύκολους, μέσω των σχολίων.

Η στάση των περισσοτέρων συναδέλφων που συμμετείχαν στο διάλογο, ήταν έντιμη και υπεύθυνη, χωρίς να απουσιάζουν όμως και περιπτώσεις που αν μη τι άλλο πρόσβαλλαν τον συνομιλητή…

Και τώρα τι κάνουμε; Πώς συνεχίζουμε; Πώς εκμεταλλευόμαστε τις νέες δυνατότητες που μας προσφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας; Πώς λαμβάνουμε υπόψη τη διαμορφωμένη κατάσταση και πώς διορθώνουμε τα πράγματα, ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα αρνητικά φαινόμενα που παρουσιάστηκαν, ενώ αντίθετα να προωθηθούν ιδέες και να αναδειχθούν νέες προοπτικές;

Μετά από έντονο προβληματισμό, κατέληξα ότι τη νέα χρονιά θα έπρεπε να κινηθούμε στοχεύοντας στα εξής:

1) Να ανοίξουμε το σύστημα, ώστε να περάσουμε πραγματικά, από ένα Blog του Μάργαρη, σε ένα κοινωνικό δίκτυο συνεργαζομένων Καθηγητών, που γράφουν ισότιμα, ανταλλάσσουν υλικό και ιδέες, αντιπαρατίθενται αν χρειαστεί, υπεύθυνα και ελεύθερα, έχοντας και την ευθύνη των λεγομένων τους.

2) Να βελτιωθεί ο τρόπος σχολιασμού των πραγμάτων, αφού μέσω των σχολίων τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα, αφού κάποιος δε μπορούσε να γράψει ούτε μια εξίσωση, πολύ δε περισσότερο, να απαντήσει αναλυτικά, δίνοντας την δική του εκδοχή ενός φαινομένου.

3) Να αποκλεισθεί, στο μέτρο του δυνατού, η δυνατότητα καθενός κακοήθους, ο οποίος κρυπτόμενος πίσω από την ανωνυμία, μπορούσε να υποβαθμίζει το διάλογο και να προβοκάρει…

Έτσι δημιούργησα το δίκτυο «Υλικό Φυσικής-Χημείας», στο οποίο θα μεταφέρω την αρχική Ιστοσελίδα αφενός και αφετέρου συνέδεσα με επτά (7) νέα blogs στο Blogspot, ένα ανά μάθημα και τάξη, ενώ το 7^ο θα περιέχει θέματα μόνο για καθηγητές, αφού η εμπειρία έδειξε ότι εκεί υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από συναδέλφους και καλό θα ήταν τα θέματα αυτά να μην τα έβλεπαν μαθητές, μαζί με τα θέματα που απευθυνόταν στους ίδιους.

Στο εξής λοιπόν σταματούν να ενημερώνονται τα υπάρχοντα blogs (για όσο χρόνο χρειαστεί θα υπάρχουν διπλοεγγραφές) και το νέο υλικό θα αναρτάται εκεί. Εκεί, αλλά και πρώτα όμως, στο Ιστολόγιο του δικτύου, όπου θα είναι ευκολότερος ο σχολιασμός των συναδέλφων.

Καλείται κάθε συνάδελφος ο οποίος θεωρεί ότι μπορεί να συμβάλει στην προσπάθεια αυτή, να γραφτεί σαν μέλος του δικτύου και όλοι μαζί να δημιουργήσουμε μια συλλογή θεμάτων, χρήσιμη για κάθε διδάσκοντα, αλλά και για κάθε μαθητή. Καλούνται ιδιαίτερα οι συνάδελφοι Χημικοί να στηρίξουν την προσπάθεια, αφού νομίζω ότι εκεί υπάρχει μικρότερη προσφορά.

Θα αποστείλω προσωπική πρόσκληση για εγγραφή, μόνο στους συναδέλφους οι οποίοι τις προηγούμενες χρονιές μου είχαν αποστείλει υλικό για δημοσίευση, αλλά το δίκτυο είναι ανοικτό για όλους, είτε θέλουν να γράψουν κάτι δικό τους, είτε απλά να σχολιάσουν ή να θέσουν κάποιο ερώτημα.

Υπάρχει βέβαια και η δυνατότητα κάποιος να παρακολουθεί μόνο κάποιο blog και να σχολιάσει σε αυτό κάποιο θέμα, όμως ο σχολιασμός θα είναι και εκεί επώνυμος, αφού δεν δίνεται πλέον η δυνατότητα ανώνυμου σχολιασμού.

Σας περιμένω λοιπόν στη διεύθυνση «Υλικό Φυσικής-Χημείας» συνεχίζοντας την προσπάθεια από εκεί..

Θέματα Εξετάσεων στη ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Γυμνασίου. Και ένας σχολιασμός.

Από τον φίλο και συνάδελφο Γιώργο Φασουλόπουλο, τα θέματα Γεωγραφίας της Α΄ και Β΄ τάξης του Γυμνασίου, που έβαλαν στο σχολείο του. Αφορμή για μια συζήτηση όπως τίθεται από τον Γιώργο στο παρακάτω κείμενο που σχολιάζει και τα αποτελέσματα. Θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για την προσφορά του και από την θέση αυτή.

Και πρώτα ένα δείγμα των θεμάτων:

7. Στο διπλανό χάρτη εικονίζεται μια περιοχή της Μεσογείου, η περιοχή Apulia, που στις 6 Απριλίου του 2009 επλήγη από σεισμό 6,3 Ρίχτερ. Οι νεκροί υπερέβησαν τους 300.

7α. Αναγνώρισε τρεις τουλάχιστον διαφορικές χώρες που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Αδριατικής θάλασσας, όπου και η Apulia.

7β. Οι γραμμές με τα βελάκια (τριγωνάκια) περιγράφουν τις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών της περιοχής. Οι χώρες που βρίσκονται στις αντίθετες ακτές της Αδριατικής, πλησιάζουν ή απομακρύνονται (μέσα στους αιώνες);

7γ. Μπορείς να σημειώσεις πάνω στον χάρτη τη θέση (κατά προσέγγιση) ενός πολύ γνωστού ενεργού ηφαιστείου; Ποιο είναι το όνομά του;

Δείτε τα θέματα σε pdf, από εδώ: ΓΕΩ Α΄ - ΓΕΩ Β΄.

Πρόθεση αυτού του post είναι μια μικρή συζήτηση για ένα μάθημα που έχει πολλούς «ρητορικούς» φίλους, μεταξύ των οποίων και καθηγητές. Αυτοί έχουν ισχυριστεί, τουλάχιστο μία φορά, ότι «πάντα μου άρεσε,…, είναι το κυρίως διαθεματικό μάθημα». Περισσότεροι είναι αυτοί που την υποτιμούν ως διδακτικό αντικείμενο. Πρώην μαθητές κυρίως, που αναφέρονται στην απέραντη βαρεμάρα ακρόασης καθηγητών που επιζητούσαν με αγονία ησυχία, υποτιμώντας παράλληλα με πολλαπλούς τρόπους και οι ίδιοι, το μάθημα.

Η απαξία του μαθήματος καταγράφεται και επιχειρείται να ερμηνευτεί και στο: «Το μάθημα της Γεωγραφίας στο Γυμνάσιο, με καθρέφτη τα θέματα της τελικής αξιολόγησης: η περίπτωση της Δωδεκανήσου».

Επιχειρήσαμε να επεξεργαστούμε τα μαθήματα Γεωγραφίας Α & Β Γυμνασίου, δυο καθηγητές Φυσικής, δίνοντας έμφαση στις Γεωγραφικές αιτιότητες (π.χ. εποχές & κλίση του άξονα της γης, θεωρία λιθοσφαιρικών πλακών & σεισμοί-ηφαίστεια, βιότοποι: ευδοκίμηση-κατάρρευση & μετασχηματισμοί ανθρώπινων κοινωνιών) σε Γυμνάσιο της Αθήνας. Με επιπλέον έμφαση, στη δημιουργία περιβάλλοντος ενεργού μάθησης.

Η αξιολόγηση του εγχειρήματος έγινε με τα γραπτά δοκίμια που επισυνάπτουμε.

Τα αποτελέσματα των γραπτών δοκιμίων Μαΐου-Ιουνίου 2009 περιγράφονται στη συνέχεια.

Ποσοστό μαθητών της Α Γυμνασίου που ασχολήθηκαν με 6/9 θέματα: 100%

Ποσοστό μαθητών της Β Γυμνασίου που ασχολήθηκαν με 6/9 θέματα: 92,5%

Ως κριτήριο της συμφιλίωσης των μαθητών με διατυπώσεις που διερευνούν γεωγραφικές αιτιότητες, θεωρήθηκε ο αριθμός των μαθητών που απάντησαν σε όλα τα θέματα που μπορούσαν να γράψουν (6/9). Αυτό το κριτήριο, αφενός δείχνει διάθεση να «εκβιαστούν» με κάθε τρόπο βαθμοί, αφετέρου σκιαγραφεί εξοικείωση με τις διατυπώσεις των σχετικών ερωτημάτων.

Οι μαθητές πλειοψηφικά (100% στην Α τάξη & 92,5% στη Β) αναγνώρισαν τα ερωτήματα και ασχολήθηκαν με αυτά.

Ενδιαφέρουσα, μη αναμενόμενη, προσέγγιση ανέδειξε το ερώτημα 5β της Β τάξης: «Αυτή την περίοδο η Ευρώπη δέχεται πολλούς μετανάστες. Οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες αντιμετωπίζουν ή όχι δημογραφικό πρόβλημα;».

Το 10% των (συνολικών) μαθητών (με το θέμα ασχολήθηκε η πλειοψηφία) ισχυρίστηκε ότι, οι χώρες προέλευσης των μεταναστών αντιμετωπίζουν δημογραφικό πρόβλημα επειδή «…από τις χώρες αυτές φεύγουν νέοι, έτσι οι γέροι που μένουν γίνονται περισσότεροι». Η ερώτηση ζητούσε πρόβλεψη για την ύπαρξη δημογραφικού προβλήματος στη φάση της μετανάστευσης και όχι για της συνέπειες της μετανάστευσης στον γενέθλιο τόπο. Όμως, και αυτή η προσέγγιση καταγράφεται μάλλον ως σχετική με το ευρύτερο επίκαιρο πρόβλημα που θίγει το ερώτημα και κυρίως σκιαγραφεί ενεργή αντιμετώπιση του ζητήματος.

Σχετικά με την ικανότητα των μαθητών να διαπραγματεύονται επιτυχώς συλλογισμούς σχετικούς με τις γεωγραφικές αιτιότητες (δες τα σχετικά ιστογράμματα), δεν είμαστε το ίδιο ευχαριστημένοι. Μάλιστα, αρκετοί μαθητές της Β Γυμνασίου με βαθμολογίες από 10 και πάνω, είχαν κατά 1-2 μονάδες κατώτερες βαθμολογίες από τα αντίστοιχα δοκίμια στο μάθημα Φυσικής, με θέματα που αξιολογούσαν ίδιες παραμέτρους.

Σκεφτόμαστε να συνεχίσουμε την προσπάθεια συμφιλίωσης ημών και των μαθητών μας στη Γεωγραφία και την επόμενη σχολική χρονιά.

Ζητάμε κριτική και ιδέες.

Γιώργος Φασουλόπουλος

Γιώργος Μωραΐτης

«Πως διδάσκουμε την ενέργεια;»

Μια διδακτική πρόταση για το πώς διδάσκουμε την ενέργεια, από τον συνάδελφο Γιάννη Παπαδάκη.

Στα περισσότερα σχολικά βιβλία (και στα ισχύοντα) η εισαγωγή της ενέργειας γίνεται αξιωματικά ακολουθώντας την σειρά: Ορίζεται πρώτα το έργο δύναμης, και στην συνέχεια η κινητική και η δυναμική ενέργεια. Επειδή το πρόβλημα είναι κυρίως εννοιολογικό, θεωρώ ότι η εισαγωγή των εννοιών έργο και ενέργεια πρέπει να ακολουθήσουν ένα πιο δομικό και αιτιοκρατικό τρόπο στις τάξεις εκείνες, που η εισαγωγή τους είναι σημαντικότερη από την μαθηματική τους επεξεργασία, όπως στην 2^α Γυμνασίου και στην 1^η Λυκείου.

Α. Πως προκύπτει η αναγκαιότητα εισαγωγής του φυσικού μεγέθους «Κινητική Ενέργεια»; Υπάρχει όντως τέτοια αναγκαιότητα;

Ξεκινούμε την μελέτη μας έχοντας γνωρίσει τα μεγέθη: μάζα, ταχύτητα, επιτάχυνση, δύναμη, ορμή.

Μάζα: η δυσκολία αλλαγής της κίνησης των σωμάτων.

Ταχύτητα: πόσο γρήγορα κινείται ένα σώμα.

Επιτάχυνση: πόσο γρήγορα αλλάζει η ταχύτητα ενός σώματος.

Δύναμη: η αιτία που αλλάζει τη ταχύτητα των σωμάτων ή η αιτία που τα παραμορφώνει.

Ορμή: το μέγεθος εκείνο που διατηρείται όταν δύο σώματα αλληλεπιδρούν μόνο μεταξύ τους. Είναι το γινόμενο της μάζας επί την ταχύτητα των σωμάτων. Να θυμίσω ότι ό Newton όταν διατύπωνε τους νόμους του, ανέφερε το μέγεθος «ποσότητα κίνησης» σήμερα αποδίδεται με την την έννοια ορμή.

Σε τι διαφέρει ένα κινούμενο με ένα ακίνητο σώμα;

Ας το δούμε με ένα παράδειγμα: Περνάς άφοβα μπροστά από ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο; Περνάς το ίδιο άφοβα μπροστά από το ίδιο αυτοκίνητο όταν τρέχει με ταχύτητα 50 Km/h; Τι είναι αυτό το παραπάνω που έχει το κινούμενο αυτοκίνητο από το ακίνητο; Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε μια ολοκληρωμένη απάντηση.

Δείτε την συνέχεια από εδώ,

Θέματα Εξετάσεων.

Από τον συνάδελφο Γιάννη Παπαδάκη τα θέματα των εξετάσεων στη Φυσική Α΄Τάξης του σχολείου του.

2^ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΩ

‘Οδυσσέας Ελύτης’

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Α´ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΡΙΤΗ 26 ΜΑΪΟΥ 2009

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΦΥΣΙΚΗ

ΘΕΜΑ 1^Ο

Στις ερωτήσεις 1-2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

1. Σε ένα σώμα ασκούνται δύο κάθετες δυνάμεις με μέτρα F₁=3N και F₂=4N. Η συνισταμένη δύναμη έχει μέτρο:

α. 7Ν

β. 1Ν

γ. 5Ν

δ. τα στοιχεία δεν είναι επαρκή για να βρούμε το μέτρο της συνισταμένης.

Μονάδες 7

2. Στο διάγραμμα του σχήματος παριστάνεται γραφικάτο διάστημα συναρτήσει του χρόνου για δύο κινητά Α και Β.

α. και τα δύο κινητά εκτελούν ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση χωρίς αρχική ταχύτητα.

α. και τα δύο κινητά εκτελούν ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση χωρίς αρχική ταχύτητα.

β. η ταχύτητα του Α είναι μεγαλύτερη από του Β.

γ. το Α καλύπτει το ίδιο διάστημα με το Β σε περισσότερο χρόνο.

δ. η επιτάχυνση του Α είναι μεγαλύτερη από του Β.

Μονάδες 6

3. Να χαρακτηρίσετε στο τετράδιό σας τις προτάσεις που ακολουθούν, με το γράμμα Σ όσες είναι σωστές, και με το γράμμα Λ, όσες είναι λανθασμένες.

α. Αδράνεια είναι η δύναμη που διατηρεί την κίνηση των σωμάτων.

β. Η ορμή ενός μονωμένου συστήματος σωμάτων διατηρείται σταθερή.

γ. Η τριβή ολίσθησης είναι ανάλογη του εμβαδού της επιφάνειας των τριβόμενων σωμάτων.

δ. Το έργο του βάρους ενός σώματος που κινείται πάνω σε οριζόντιο επίπεδο είναι αρνητικό.

ε. Για να κινείται ένα σώμα με σταθερή ταχύτητα πρέπει η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται πάνω του να είναι μηδέν.

Μονάδες 6

4. Να κατατάξετε τα παρακάτω διαγράμματα στις κινήσεις που ακολουθούν

α. ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση

β. ευθύγραμμη ομαλή κίνηση

γ. ακινησία

Μονάδες 6

ΘΕΜΑ 2^Ο

2.1 Α. Σε ένα σώμα εφαρμόζεται συνισταμένη δύναμη F και αποκτάει επιτάχυνση . Αν κόψουμε το σώμα σε δύο κομμάτια ίσης μάζας και εφαρμόσουμε σε ένα από τα δύο την ίδια δύναμη F, τότε αυτό θα αποκτήσει επιτάχυνση:

α. 2α β.α γ. α/2

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Μονάδες 3

Β. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Μονάδες 3

2.2 Η αλγεβρική τιμή της ταχύτητας ενός σώματος μεταβάλλεται με το χρόνο όπως φαίνεται στο διάγραμμα.

i. Να χαρακτηρίσετε την κίνηση σε καθένα από τα χρονικά διαστήματα 0 έως 4s και 4 έως 10s.

Μονάδες 4

ii. Να υπολογίσετε την επιτάχυνση στο χρονικό διάστημα 0 έως 4s.

Μονάδες 4

iii. Να υπολογίσετε την συνολική μετατόπιση από 0 έως 10s.

Μονάδες 4

2.3 α. Να διατυπώσετε τον ορισμό του φυσικού μεγέθους της ορμής και να δώσετε τη μονάδα μέτρησής της.

Μονάδες 3

β. Να αποδείξετε την ισοδυναμία της σχέσης F=m∙α με τη σχέση F= Δp/Δt.

Μονάδες 4

ΘΕΜΑ 3^Ο

Ένα κομμάτι πλαστελίνης μάζας m=0,5kg έχει ταχύτητα υ=10m/s και προσκολλάται σε ακίνητο καροτσάκι μάζας Μ=9,5 kg.

α. Πόση είναι η ορμή του συστήματος πριν την κρούση.

Μονάδες 8

β. Ποια είναι η ταχύτητα του συσσωματώματος μετά την κρούση.

Μονάδες 9

γ. Πόση είναι η μεταβολή της ορμής της πλαστελίνης κατά την κρούση.

Μονάδες 8

ΘΕΜΑ 4^Ο

Σώμα μάζας m=2Kg κινείται πάνω σε οριζόντιο επίπεδο υπό την επίδραση οριζόντιας δύναμης F=30N, ενώ τριβή ολίσθησης μέτρου Τ=12N αντιστέκεται στην κίνηση όπως φαίνεται στο διπλανό σχήμα. Να υπολογίσετε:

α. Τη συνισταμένη δύναμη στον οριζόντιο άξονα.

Μονάδες 6

β. Την επιτάχυνση του σώματος.

Μονάδες 6

γ. Την απόσταση που διανύει σε χρόνο t=2s, αν την χρονική στιγμή t=0s ήταν ακίνητο.

Μονάδες 6

δ. Το συντελεστή της τριβής ολίσθησης.

Μονάδες 7

Δίνεται g=10m/s².

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!